МҰҒАЛІМГЕ АРНАЛҒАН НҰСҚАУЛЫҚ
Осы «Мұғалімге арналған нұсқаулық» «Тиімді оқыту мен оқу» Қазақстан Республикасы
педагог қызметкерлерінің біліктілігін арттыру бағдарламасын (бұдан әрі – Бағдарлама) зерделеу және меңгеруге көмектесетін негізгі материал болып табылады.
Аталған Бағдарламадан күтілетін нәтижелер оқушылардың қалай оқу керектігін үйреніп, соның нәтижесінде еркін, өзіндік дәлел-уәждерін нанымды жеткізе білетін, ынталы, сенімді, сыни пікір-көзқарастары жүйелі дамыған, сандық технологияларда құзырлылық танытатын оқушы ретінде қалыптасуын қамтиды.
Мектеп әкімшілігі мен білім беру жүйесін басқару органдарының мұғалімдерді тиісті ре-
сурстармен қамтамасыз ету қызметінен гөрі, оқушыларды тәрбиелеу, дамытуға бағытталған
мұғалімнің сыныптағы күнделікті жұмысы оқыту үдерісі мен оқушылардың оқу нәтижелеріне көбірек ықпал етеді (Barber and Mourshad, 2007).
Мектеп жұмысы мен оқушы жетістіктерін өрістетудегі негізгі тұлға – мұғалім (Strong, Ward & Grant, 2011).
Дүние жүзіндегі көптеген мұғалімдердің іс-тәжірибесінен тұрақты орын алған оқыту
жұмысын ұйымдастыру мен жоспарлаудың негізгі қағидаттарын қолдану орынды да нәтижелі екендігін дәлелдейтін фактілер бүгінгі таңда ғылыми-педагогикалық әдебиетте жеткілікті деңгейде кездеседі.
Осы «Мұғалімге арналған нұсқаулық» Бағдарламаның негізін құрайтын ғылыми зерттеулер кешенін зерделеуге және талдауға арналған. Сонымен қатар мұнда ұсынылған түсініктер мен тәсілдер еңбек жолын жаңа бастаған мұғалімдердің, сондай-ақ тәжірибелі ұстаздардың көп жылғы тәжірибесіне негізделген
МАЗМҰНЫ
Кіріспе..................................................................................................................................................4
Бағдарламаның мазмұны....................................................................................................................9
Адамдардың қалай оқитындықтары туралы білім саласындағы заманауи жетістіктер ..........12
Оқыту мен оқудағы жаңа тәсілдер ................................................................................................ 29
Мұғалімдер қалай оқу керектігін үйретеді..........................................................................29
Қалай оқу керектігін үйрену..................................................................................................35
Сыныптағы диалогтің маңызы............................................................................................39
Сын тұрғысынан ойлауға үйрету.....................................................................................................45
Оқу үшін бағалау және оқуды бағалау............................................................................................51
Оқушылардың жас ерекшеліктеріне сәйкес оқыту және оқу.......................................................56
Талантты және дарынды балаларды оқыту....................................................................................66
Оқыту мен оқуда ақпараттық-коммуникациялық технологияларды қолдану.............................71
Оқытуды басқару және көшбасшылық...........................................................................................82
Тізбектелген сабақтар топтамасын жоспарлау........................................85
Этикалық талаптар.........................................87
Бағдарламаны игеру нәтижесі бойынша мұғалімдерді бағалау.....................................89
1-қосымша Бағдарламаны игеру қорытындылары бойынша мұғалімдерді
бағалаудың критерийлері мен өлшемдері.........................................90
2-қосымша Портфолионың таныстырылымында үш негізгі критерийлерді қолдану үлгісі............................92
Глоссарий .......94
Байланыс ақпараты ..................................99
педагог қызметкерлерінің біліктілігін арттыру бағдарламасын (бұдан әрі – Бағдарлама) зерделеу және меңгеруге көмектесетін негізгі материал болып табылады.
Аталған Бағдарламадан күтілетін нәтижелер оқушылардың қалай оқу керектігін үйреніп, соның нәтижесінде еркін, өзіндік дәлел-уәждерін нанымды жеткізе білетін, ынталы, сенімді, сыни пікір-көзқарастары жүйелі дамыған, сандық технологияларда құзырлылық танытатын оқушы ретінде қалыптасуын қамтиды.
Мектеп әкімшілігі мен білім беру жүйесін басқару органдарының мұғалімдерді тиісті ре-
сурстармен қамтамасыз ету қызметінен гөрі, оқушыларды тәрбиелеу, дамытуға бағытталған
мұғалімнің сыныптағы күнделікті жұмысы оқыту үдерісі мен оқушылардың оқу нәтижелеріне көбірек ықпал етеді (Barber and Mourshad, 2007).
Мектеп жұмысы мен оқушы жетістіктерін өрістетудегі негізгі тұлға – мұғалім (Strong, Ward & Grant, 2011).
Дүние жүзіндегі көптеген мұғалімдердің іс-тәжірибесінен тұрақты орын алған оқыту
жұмысын ұйымдастыру мен жоспарлаудың негізгі қағидаттарын қолдану орынды да нәтижелі екендігін дәлелдейтін фактілер бүгінгі таңда ғылыми-педагогикалық әдебиетте жеткілікті деңгейде кездеседі.
Осы «Мұғалімге арналған нұсқаулық» Бағдарламаның негізін құрайтын ғылыми зерттеулер кешенін зерделеуге және талдауға арналған. Сонымен қатар мұнда ұсынылған түсініктер мен тәсілдер еңбек жолын жаңа бастаған мұғалімдердің, сондай-ақ тәжірибелі ұстаздардың көп жылғы тәжірибесіне негізделген
МАЗМҰНЫ
Кіріспе..................................................................................................................................................4
Бағдарламаның мазмұны....................................................................................................................9
Адамдардың қалай оқитындықтары туралы білім саласындағы заманауи жетістіктер ..........12
Оқыту мен оқудағы жаңа тәсілдер ................................................................................................ 29
Мұғалімдер қалай оқу керектігін үйретеді..........................................................................29
Қалай оқу керектігін үйрену..................................................................................................35
Сыныптағы диалогтің маңызы............................................................................................39
Сын тұрғысынан ойлауға үйрету.....................................................................................................45
Оқу үшін бағалау және оқуды бағалау............................................................................................51
Оқушылардың жас ерекшеліктеріне сәйкес оқыту және оқу.......................................................56
Талантты және дарынды балаларды оқыту....................................................................................66
Оқыту мен оқуда ақпараттық-коммуникациялық технологияларды қолдану.............................71
Оқытуды басқару және көшбасшылық...........................................................................................82
Тізбектелген сабақтар топтамасын жоспарлау........................................85
Этикалық талаптар.........................................87
Бағдарламаны игеру нәтижесі бойынша мұғалімдерді бағалау.....................................89
1-қосымша Бағдарламаны игеру қорытындылары бойынша мұғалімдерді
бағалаудың критерийлері мен өлшемдері.........................................90
2-қосымша Портфолионың таныстырылымында үш негізгі критерийлерді қолдану үлгісі............................92
Глоссарий .......94
Байланыс ақпараты ..................................99